ABD’nin Dünya Sağlık Örgütü’nden (WHO) çekilme kararı, uluslararası sağlık politikalarına yönelik önemli bir dönemeç olabilir. ABD Başkanı Donald Trump’ın 20 Ocak’ta imzaladığı yürütme kararı, ülkenin WHO’dan çekilmeyi planladığını belirtti. Bu kararın ne anlama geldiğini açıklamak için Tanya Lewis’e başvurduk; Sağlık ve Tıp konularını kapsayan Scientific American’ın kıdemli editörü.
ABD ve WHO Arasındaki İlişki: Neden Önemli?
Dünya Sağlık Örgütü, 1948’de kurulan Birleşmiş Milletler’in bir ajansıdır ve yaklaşık 200 üye devleti bulunmaktadır. ABD’nin WHO’dan çekilme niyetini açıklamasıyla birlikte, örgütün pandemilere ve hastalık salgınlarına yanıt vermekten sağlık hizmetlerine erişimi genişletmeye kadar geniş bir kapsamı bulunmaktadır. Trump’ın çekilme sebebi olarak örgütün COVID pandemisini kötü yönettiğini ve ABD’nin finansmanında adil olmayan bir pay aldığını belirttiği biliniyor. Gerçekten de ABD, en fazla finansman sağlayan ülke olsa da, katkılarımızın çoğu gönüllüdür ve belirli projeler için ayrılmıştır.
WHO’nun Rolü ve ABD’nin Çekilmesinin Etkileri
WHO, COVID pandemisi sırasında bazı dikkate değer hatalar yapmış olmasına rağmen, ülkeler arasında bilgi iletişimine yardımcı olmak ve aşılar ile tedavilere erişimi sağlamak gibi önemli bir rol oynamıştır. Sağlık uzmanlarına göre, ABD’nin WHO’dan çekilmesi, örgütte ve diğer ülkelerde büyük bir etkiye neden olacaktır. WHO’nun üye devletlerinin birçoğu, kendi güçlü bir CDC’leri olmadığı için ABD’li bilim insanlarının kamu sağlığı uzmanlığına güvenmektedir. Bu ülkeler, hastalık salgınlarıyla mücadele etmede veya sağlık hizmeti erişimini iyileştirmede çok daha zor zamanlar geçirebilirler.
ABD’nin WHO’dan çekilmesi, küresel kamu sağlığı tehditleri hakkında daha geniş konuşmalarda yer almanın önemini vurgulamaktadır. Çünkü eğer dünyanın herhangi bir yerindeki tehditleri bilmiyorsak, sınırlarımızı koruyamayız. COVID pandemisinden öğrendiğimiz en önemli şeylerden biri, virüslerin ve hastalıkların sınırlara saygı duymadığıdır. Eğer dünyada mevcut tehditleri bilmiyorsak, evde Amerikalıları koruyamayız.
Rachel Feltman’in Scientific American için sunduğu “Science Quickly” programı, son bilimsel gelişmeleri dinleyicilere ulaştırıyor. Bu haftaki programda, ABD’nin WHO’dan çekilme kararının yanı sıra, uzayda rüzgar hızları ve kuş gribi ile ilgili güncel haberler ele alındı. Ayrıca, kanser tedavisi sırasında fiziksel uygunluğun önemi ve ameliyat veya ciddi hastalıklar öncesinde “prehabilitation” uygulamalarının faydaları hakkında yapılan iki yeni çalışmaya da yer verildi. Son olarak, Kyoto Üniversitesi’nden araştırmacıların yakın zamanda yayımladığı bir çalışmada, tutsak şempanzeler arasında gözlenen tuvalet alışkanlıklarının bulaşıcı olup olmadığına dair ilginç bulgular paylaşıldı.
Rachel Feltman ve ekibi tarafından hazırlanan “Science Quickly” programı, dinleyicilere güncel ve detaylı bilimsel haberleri sunuyor. Bilim dünyasındaki gelişmeleri takip etmek için Scientific American’a abone olmayı unutmayın. Bir sonraki programda güneşin bilimi hakkında konuşulacak ve insan davranışları uzmanıyla yapılan bir röportajda, şüpheciliğin koruyucu olabileceği konusu ele alınacaktır.
Bu haftalık haber derlemesinin sonuna geldik. Rachel Feltman ile birlikte, Fonda Mwangi, Kelso Harper, Madison Goldberg ve Jeff DelViscio tarafından üretilen “Science Quickly” programının sonuna geldik. Şayna Posses ve Aaron Shattuck, programımızı gerçeklerle buluşturuyor. Tema müziği Dominic Smith tarafından bestelenmiştir. Daha fazla güncel bilimsel haber için Scientific American’a abone olmayı unutmayın. Bu Rachel Feltman’dan, Scientific American için, hepinize harika bir hafta dilerim.
